Değerli
Ferruh TorukTayip Başer’in Çankırı’da ilgiyle karşılanmış ve çok bilinen kitabını tanıtmışsınız. Bu sizin takdiriniz. Siz yeni tanımış olabilirsiniz. Ancak çok sayıda Çankırı araştırmacısı bu kitabı kaynak olarak kullanmış ve bunu da göstermiştir.
Tayip Başer’in bahis konusu iki eseri kütüphanemde vardır. 1960’lı yıllarda bu kitapları okumuş bulunduğumuz gibi, halen başvuru kaynağı olarak kullanmaktayız. Kaynak olarak kullandığımız zaman da, yazı içinde veya dipnot şeklinde belirtmekteyiz. Bunları aşağıda sunacağım. Bu arada, ilk yazılarımdan itibaren Tayip Başer adının yazılarımda geçtiğini memnuniyetle gördüm.
İki arkadaşımızın açıklama yapmalarını dikkate alarak ve bir yanlış anlamaya sebebiyet vermemek için Tayip Başer’in eserlerine atıf yaptığımız yazıları, alıntılar ve dipnotları sunuyorum.
Selamlar ve başarılar…
ÇERKEŞLİ MEHMED HİLMİ EFENDİ(Son)
Tayip Başer, Mehmed Hilmi Efendi hakkında aynen şunları yazmıştır:
“Molla Mehmet adıyla anılan Mehmet Hilmi Efendi, 1843 tarihinde Çerkeş’in Okçular mahallesinde doğmuştur. İlk tahsilini Çerkeş’te Keskinli Ali Rıza Efendi’den görmüştür. Daha sonra Ankara ve İstanbul’da tahsiline devam etmiş, on beş yıl sonra Çerkeş’e dönerek rüşdiye okulunda öğretmenlik yapmıştır. Sultan Murat Camiinde Mesnevi okutmuştur.Tanınmış bir çok öğrencileri bulunan bu zatın oğulları ve torunları arasında kıymetli kimseler vardır. 1906 yılında hac için gittiği Cidde’de vefat etmiştir. ” (2)
(2)Başer, Tayip, Karatekin Uluları, s.28.
ÜNÜRLÜ BİR ULEMA AİLESİ-II
Tayip Başer, doğum tarihini 1869 0larak kaydetmiştir.Bkz. Karatekin Uluları s.43-44.
ALP-SARI
1)Başer, Tayip, Dünkü ve Bugünkü Çankırı, Ankara-1956.
2)Başer, a.g.e. s.92. Tayip Başer, bütün köylerin nüfuslarını dün ve bugün olarak vermiştir. Kendi açıklamasına göre dün: 1894, bugün ise 1954 tarihini ifade etmektedir..
GÜMER-DİĞİN (HUMAR-TİGİN)
1)Başer, Tayip, Dünkü ve Bugünkü Çankırı, Ankara-1956. . Tayip Başer, bütün köylerin nüfuslarını dün ve bugün olarak vermiştir. Kendi açıklamasına göre dün: 1894, bugün ise 1954 tarihini ifade etmektedir.Tayip Başer’in tespitine göre bir mahallesinin Oğuzların KINIK Boyuna mensup olduğu görülüyor. Bilindiği üzere, Selçuklu Hanedanı da Kınık Boyuna mensuptur. Bazı köy ve beldelerimizde birden fazla boy, oymak,aşiret ve cemaat olabilmektedir. (H. Duran’ın notu)
MÜFTÜ ATÂ EFENDİ
5)Başer, Tayip, Karatekin Uluları, Ankara-1965,s.50. Torunlarından sayın N.Atabek, bu siteye e-posta göndererek iletişim kurmuştur.Bu yazıyı yazmadan önce kendileriyle bağlantı kurmaya çalıştım. Ancak mümkün olmadı. Görüşebilseydik, eminim ki bu yazıdaki noksanların miktarı daha az olacaktı.Bu açık çağrımıza cevap vererek ellerindeki bilgi ve belgeleri bizlerle paylaşmalarını dileriz.
DAMADZADELER-I
“Bu özet bilgilerden sonra bu yüksek ilmiyye makamlarına çıkmış Çankırı kökenli ulemadan söz edebiliriz. Bu güne kadar bu alanda sözü edilen alimlerin başında meşhur Ebussuud Efendi gelmektedir. Tayip Başer , Karatekin Uluları adlı eserinde bu zata yer vermiştir. Ebussuud Efendi’nin babası Muhiddin Yavsi ile Yapraklı’nın Akyazı köyünde türbesi bulunan Benli Muhiddin’in aynı kişi olabileceğinden hareketle bu savı ortaya koymuştur.Yapraklı’nın Akyazı köyünde Benli Muhiddin ‘e ait olduğu belirtilen köy camiine bitişik bir türbe vardır.”
“Çankırılı olduğu iddiası, Tayip BAŞER'in "KARATEKİN ULULARI" adlı eserinde geçmektedir.Biz ise, bu iddianın yeterli belgeden yoksun olduğunu söylemekteyiz.
Muhiddin YAVSİ'nin İskilip'te medfun olduğunu, İskilip'in de o dönemde AMASYA sancağına bağlı olduğunu belirtmekteyiz.”
KARATEKİN GAZİ
(3)Yınanç, M.Halil, Anadolu’nun Fethi, İstanbul, 1944. Ayrıca adı geçen Osman’ın Ilgaz’ın Onaç köyü yakınında mezarı olduğunu Tayip Başer kaydediyor.(bkz. Karatekin Uluları)
ÇANKIRI PANAYIRI-I
2)Namazgâh: Yapraklı yaylasında Kırkpınar’ın yakınındadır. Burada panayır başlamadan hemen önce Cuma namazı kılınmaktaydı.Yüz elli bin kişiyle Cuma namazı kılındığını Hasan Üçok yazmaktadır. Panayır hakkında en ilginç ve ayrıntılı bilgiler Çankırı Tarih ve Halkiyatı’nda bulunmaktadır. Ayrıca bkz. Tayip Başer, Dünkü ve Bugünkü Çankırı. (20/08/2004)
Hakkı DURAN
